یک معمولی فوق العاده!

درباره "محسن تنابنده" و سریال  «پایتخت» در این گزارش بیشتر بخوانید.

به گزارش آی‌فیلم، شبکه آی فیلم بار دیگر به بازپخش مجموعه «پایتخت» از سری اول آن پرداخته که به نظر می رسد با توجه به شرایط کرونایی و حضور بیشتر مردم در خانه ها و طولانی تر بودن شب، پخش مجدد این مجموعه می تواند به روحیه سازی عمومی کمک کند. سریالی که در یک دهه گذشته توانسته بیشترین مخاطب مجموعه های نمایشی تلویزیونی را به نام خود ثبت کند و شخصیت های آن به محبوبیت بالایی دست یابند. بدون شک مغز متفکر و طراح اصلی این سریال جذاب و پرمخاطب "محسن تنابنده" است و "سیروس مقدم" و دیگر عوامل سریال هم بارها در مصاحبه های رسانه ای بر این نکته تاکید کرده اند. به این موارد اضافه کنید نظر اهالی مازندران که از تسلط و اشراف او نه تنها بر لهجه و گویش مازندرانی که بر ریزه کاری ها و خرده فرهنگ های این خطه اذعان کرده اند.

او پیش از اینکه بازیگر باشد، فیلمنامه نویس است که همین مسئله در درک درست نقش ها و هدایت بازیگران آن و مهم تر از همه شکل گیری شخصیت تاثیرگذار «نقی معمولی» نقش مهمی داشته است. گرچه تنابنده با مجموعه تلویزیونی «پایتخت» به شهرت رسید، اما پیش از این در سینما به ویژه بعد از فیلم «استشهادی برای خدا»، که سیمرغ بهترین بازیگر مکمل مرد را از جشنواره فجر برایش به ارمغان آورد، به شکل جدی تری به بازیگری نگریست و به سرعت پله های ترقی را در این زمینه طی کرد. اما بیشتر به عنوان یک بازیگر کمدی شناخته و محبوب شد.

او را در جهان بازیگری سینمای ایران می توان با دو نفر مقایسه کرد؛ از حیث تنوع نقش و تعدد پرسوناژها می توان او را با "اکبر عبدی" قیاس کرد به طوری که برخی او را اکبر عبدی جدید سینمای ایران می دانند (ازجمله با استناد به ایفای نقش پیرزن در سریال ابله) و از سوی دیگر با "رضا عطاران". او نیز همچون عطاران ویژگی ها و مولفه های فیزیکی و ظاهری یک سوپراستار را نداشت و با زحمت و کسب مهارت های بازیگری و تلاش مستمر در این زمینه توانست جایگاه معتبری برای خود در بازیگری و به ویژه سینمای کمدی به دست آورد.

مرکز ثقل نقش های او و چه بسا هویت بازیگری اش را باید در ایفای نقش «نقی معمولی» در سریال پایتخت دانست که به یکی از ماندگارترین پرسوناژ های تلویزیونی در یک دهه اخیر بدل شد که علاوه براین باید به خلق یک زوج کمدی جدید و متفاوت یعنی «نقی و ارسطو» نیز اشاره کرد؛ یک زوج کمدی که نه محصول یک اثر فانتزی که برآمده از یک کمدی موقعیت هستند که کمتر در تلویزیون ما سابقه داشته است.

شخصیت نقی معمولی شاید یکی از جدی ترین کاراکترهای کمیک است که در سال های اخیر شاهد بودیم. البته "حمید لولایی" نیز در نقش «آقا خشایار»، عبوس و خشن بود، اما مجموعه «زیر آسمان شهر» طنز ۹۰ شبی فانتزی بود. درواقع شخصیت خشایار یا نقش های مشابه دیگر بیشتر یک تیپ کمدی بودند اما نقی معمولی یک شخصیت طناز است که طنازی هایش نیز ریشه در نوع شخصیتش دارد نه اینکه عمدا صورتی کمیک به خود ببخشد. درواقع نقی معمولی یک شخصیت معمولی است که در یک موقعیت و بستر واقعی از زندگی رفتار می کند، اما رفتار و کنشمندی هایش برای مخاطب دوست داشتنی و طنازانه است.

در همین «پایتخت» حتی نقی اشک مخاطب را هم درآورده است؛ مثال با ارزش دردودل کردن او سر قبر مادرش در «پایتخت۳» است که به شدت تاثیرگذار و سوزناک بود. بنابراین این شخصیت را نمی توان با تیپ های کمیک مجموعه های طنز یکی دانست. حسن تنابنده با درک درست از فرهنگ بومی شمال، به خلق شخصیتی پرداخت که مولفه ها و ویژگی هایش نیز برساخته همین معناست به طوری که می توان مدعی شد او نخستین شخصیت کمدی بومی است که محبوبیت ملی پیدا کرده است.

با اینکه نقی معمولی یک شمالی است، با گویش و لهجه شمالی و برخی خرده فرهنگ های مربوط به این منطقه، اما همه مخاطبان از قومیت های مختلف با او ارتباط برقرار کرده و دوستش دارند. تنابنده با درک درست از شخصیت نقی معمولی و اضافه کردن برخی تکیه کلام ها و کنش های بامزه، در نهایت از یک شخصیت معمولی، کاراکتری کمیک خلق کرد که قطعا ماندگار شده است. او به ترسیم خانواده ای پرداخت که اگرچه یک خانواده شمالی هستند، اما نمادی از یک خانواده ایرانی با مولفه ها و دغدغه های اصیل است و اینکه توانسته این چنین در مخاطبان با قومیت های مختلف نفوذ کند به همین خاطر است که خانواده های ایرانی با تک تک اعضای خانواده معمولی و فریبا همذات پنداری می کنند و غم ها و شادی های تجربه شده خود را در آن می بینند.

حالا که مجال تماشای مجدد این سریال شیرین از شبکه آی فیلم فراهم شده، فرصت خوبی است تا ردپای پررنگ و توانمند "محسن تنابنده" را در خلق این خاطره تلویزیونی جست و جو کنیم.

گفتنی است، این سریال هر شب ساعت ۲۱ پخش می‌شود و تکرار آن فردای همان روز در دو نوبت ۵ صبح و ۱۳ ظهر روی آنتن شبکه آی‌فیلم فارسی خواهد رفت.

سیدرضا صائمی برای وبسایت آی فیلم

بیشتر بخوانید:

نقی آدرس خونه‌اش رو لو داد!

دستگیری باباپنجعلی توسط نیروی انتظامی

تماشای سریال «پایتخت۱»

م ن/ ط ه